Tumtum (Yahudilik)

Tumtum (İbranice: טומטום‎, "gizli") Yahudi Haham edebiyatında geçen bir terimdir. Genellikle cinsel organları kapalı veya "gizli" olduğu veya başka şekilde tanınamayacağı için cinsiyeti bilinemeyen kişilere söylenir.^[1] Sıklıkla bir arada gruplandırılsalar da, tumtumun hem erkek hem de kadın cinsel organına sahip olan androginos'lardan (אנדרוגינוס) farklı bazı halaha grupları vardır.^[2] Tumtum Kutsal Yazılarda görünmese de, diğer literatürde görünmektedir.^[3] Kabalist Elliot Kukla, "Tumtum Mishna'da 17 kez, Tosefta'da 23 kez; Babil Talmudunda 119 kez; Kudüs Talmudunda 22 kez ve midrash, yorum ve halahada yüzlerce kez ortaya çıkıyor."^[4]

Talmud, Yevamot 64a'da Haham Ammi, İncil'deki İbrahim ve Sarah figürlerinin tam ve kısır doğduklarını ve daha sonra mucizevi bir şekilde yaşlılıklarında bereketli bir karı koca haline geldiklerini söyler. Haham Ammi, "yontulduğunuz yerdeki kayaya ve kazıldığınız çukurun deliğine" yapılan atıfların, cinsel organlarının ortaya çıkarılıp yeniden yapılmasını sembolize ettiğini söyleyerek Isaiah 51:1-2'ye işaret ediyor.^[5]

^ Fonrobert, Charlotte Elisheva. "Gender Identity In Halakhic Discourse". Jewish Women's Archive. 8 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.
^ Babylonian Talmud, Tractate Hagigah, 4a.
^ Avraham Steinberg. Fred Rosner, translator. "Ambiguous genitalia (tumtum)." Encyclopedia of Jewish Medical Ethics. Jerusalem, Israel: Feldheim Publishers, 2003. Page 50-53. https://www.google.com/books/edition/Encyclopedia_of_Jewish_Medical_Ethics/aaklGZAID08C?hl=en&gbpv=1&dq=%22tumtum%22%20jewish&pg=PA51&printsec=frontcover&bsq=%22tumtum%22%20jewish 21 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Rabbi Elliot Kukla. "A Created Being of Its Own: Toward a Jewish Liberation Theology for Men, Women and Everyone Else." 2006. TransTorah. http://transtorah.org/PDFs/How_I_Met_the_Tumtum.pdf 8 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "Arachin 4b ~ The Tumtum, the Androgyne, and the Fluidity of Gender." Talmudology. June 20, 2019. https://www.talmudology.com/jeremybrownmdgmailcom/2019/6/17/arachin-4b-the-tumtum-the-androgyne-and-the-invention-of-gender?rq=tumtum 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Fonrobert, Charlotte Elisheva. "Gender Identity In Halakhic Discourse". Jewish Women's Archive. 8 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2020.

[Babylonian_Talmud,_Tractate_Hagigah,_4a2-2] Babylonian Talmud, Tractate Hagigah, 4a.

[encyclopedia2-3] Avraham Steinberg. Fred Rosner, translator. "Ambiguous genitalia (tumtum)." Encyclopedia of Jewish Medical Ethics. Jerusalem, Israel: Feldheim Publishers, 2003. Page 50-53. https://www.google.com/books/edition/Encyclopedia_of_Jewish_Medical_Ethics/aaklGZAID08C?hl=en&gbpv=1&dq=%22tumtum%22%20jewish&pg=PA51&printsec=frontcover&bsq=%22tumtum%22%20jewish 21 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[kukla_met3-4] Rabbi Elliot Kukla. "A Created Being of Its Own: Toward a Jewish Liberation Theology for Men, Women and Everyone Else." 2006. TransTorah. http://transtorah.org/PDFs/How_I_Met_the_Tumtum.pdf 8 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[talmudology4-5] "Arachin 4b ~ The Tumtum, the Androgyne, and the Fluidity of Gender." Talmudology. June 20, 2019. https://www.talmudology.com/jeremybrownmdgmailcom/2019/6/17/arachin-4b-the-tumtum-the-androgyne-and-the-invention-of-gender?rq=tumtum 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]